Người Do Thái đặc biệt coi trọng việc
giáo dục và tôn trọng trẻ. Vì vậy người nước ngoài không khi đến thăm các
trường của Israel không được phép quay phim, chụp hình. Chính phủ Do Thái lo sợ
những thông tin và địa điểm tập trung của trẻ em nếu được tiết lộ sẽ trở thành
mục tiêu tấn công của các tổ chức khủng bố. Giáo dục con của người Do Thái được
chia thành các giai đoạn chính như sau:
1. Giai đoạn thai giáo
Người phụ nữ Do Thái ngay từ khi mang thai đã giáo dục con và giai đoạn đó được gọi là thai giáo. Họ giáo dục bằng thính giác thông qua các câu hát, lúc nào người phụ nữ cũng hát, thích chơi đàn nói chuyện với con. Theo các nhà khoa học thì sử dụng động âm nhạc sẽ kích thích não bộ và đó là lý do vì sao có rất nhiều thiên tài người Do Thái, những thiên tài này đã được những người mẹ giáo dục ngay từ khi mang thai. Tiếp đến là việc giáo dục thai nhi toán học dựa vào việc người phụ nữ mang thai luôn chơi trò chơi toán học là sudoku, tất cả các báo của đất nước này đều có mục giải ô số sudoku, và các bà mẹ mang thai thì ham chơi và thích chơi đến mức có người khi đi tắm thì vẫn mang theo để giải. Người phụ nữ mang thai luôn giải toán cùng chồng, đi đâu cũng mang theo sách toán, và họ thật sự vui thích khi giải được một ô số hay một bài toán khó,.. Tiếp đến là việc giữ tâm trạng luôn vui vẻ của người mẹ. Họ cho rằng tim của mẹ và thai nhi có cùng nhịp đập, tâm trạng của mẹ gắn liền với tâm trạng của thai nhi, vì vậy mọi mong muốn, suy nghĩ, cảm xúc của người mẹ cũng sẽ gắn liền với thai nhi. Trong giai đoạn này, người bô luôn nói chuyện với con khi họ rảnh rỗi, họ cho rằng giọng nói trầm của người bố rất thích hợp với sóng não và rất tốt cho sự phát triển trí não của thai nhi.
Vấn đề dinh dưỡng của bà mẹ mang thai cũng đặc biệt coi trọng, họ chỉ ăn những thứ gì được coi là sạch và có ích cho sự phát triển của não bộ. Khi họ mang thai lần thứ hai thì họ còn có sự chuẩn bị tâm lý rất tốt cho các anh chị của nó cho việc chuẩn bị đón chào các đứa em, điều này là cần thiết nhằm giải tỏa tâm lý cho các trẻ nhỏ ra đời trước, tránh sự hiểu lầm, ghen ghét đố kỵ của các trẻ,..2. Giai đoạn trẻ từ 0-3 tuổi
Đặc điểm nổi bật trong giai đoạn này là người Do Thái cho trẻ tự trải nghiệm, lấy thiên nhiên làm môi trường phát triển trí tuệ và rèn luyện sự tự lập của trẻ. Người Do Thái không bao bọc con, khi con sinh ra họ đã để trẻ ngủ riêng, trẻ em nam được 1 tuần tuổi đã phẫu thuật cắt bao quy đầu, họ cho trẻ sơ sinh học bơi và có rất nhiều trường dạy trẻ sơ sinh bơi,..
Trong điều kiện thời tiết khắc nhiệt nhưng trẻ em vẫn thường xuyên được đi ra ngoài trời, các bà mẹ địu con hướng mặt trẻ về phía trước để đưa trẻ ra ngoài mà không mặc ấm, không đội mũ,.. Người lớn mặc ra sao thì trẻ cũng mặc như vậy thậm chí còn mặc sơ sài hơn. Có thể nhiệt độ khoảng 13 độ nhưng trẻ con không đội mũ, không đi tất, mặc ít quần áo, trời nắng thì cũng không đội mũ. Trẻ nhỏ có thể được mang đi khắp nơi nhưng nơi hay đến nhiều nhất là thư viện và công viên. Khi được 3 tháng tuổi là trẻ có thể được đi gửi và đón về lúc 2 h chiều hàng ngày để được đưa ra công viên chơi. Tại công viên có rất nhiều trò chơi, có bãi cát để trẻ nghịch và tất cả đều là miễn phí. Người Do Thái lấy thiên nhiên làm môi trường phát triển trí tuệ cho trẻ, họ cho rằng khả năng thích ứng của trẻ là rất cao, việc rèn luyện trẻ phải được tiến hành ngay từ khi sinh ra.
Trẻ con luôn được huấn luyện để có thể tự chăm sóc bản thân, cho đi sa mạc, leo núi,đi du lịch,...Trẻ luôn được học các kỹ năng cơ bản trong cuộc sống như tự xúc ăn khi còn bé, tự mặc quần áo, đi giày,.. trẻ được 2 tuổi là có thể tự lập để tự chăm sóc bản thân và làm được rất nhiều các công việc nhà. Điều này tạo cho trẻ một đức tính tuyệt vời là cần cù lao động.
Ngôn ngữ và toán học là điều được giáo dục sớm nhất đối với trẻ nhỏ. Trong gia đình thì ngoài ngôn ngữ mẹ đẻ thì người bố hoặc người mẹ sẽ được phân công nói và dạy trẻ ngôn ngữ khác như tiếng Anh, Ả- rập,.. Người bố hay người mẹ này chỉ nói ngôn ngữ này với trẻ. Tất cả trẻ em Do Thái đều nói thông thạo được ít nhất 02 ngoại ngữ, và việc trẻ em ở đây biết nhiều ngôn ngữ là việc bình thường. Hiện tại thì hầu hết người Do Thái đều có thể nói thông thạo 03 thứ tiếng là tiếng Do Thái, Ả rập và tiếng Anh. Người Do Thái cho rằng: Giá trị của một người biết được nhiều ngôn ngữ bằng giá trị của nhiều người khác cộng lại. Việc giáo dục toán học bằng cách là khi trẻ sinh ra thì trong nhà luôn treo hai đồng hồ, một đồng hồ kim và một đồng hồ số để giúp trẻ nhạy cảm với các con số. Trẻ được dạy đếm, dạy tính toán, tư duy… thông qua việc đọc sách của bố mẹ cho trẻ nghe và việc khuyến khích trẻ tự đọc sách. Nhà nào cũng có tủ sách ở đầu giường. Sách thường được nhỏ mật ong hoặc nước hoa để thu hút trẻ, ‘sách luôn ngọt ngào”,.. Trẻ được đặt mua báo cho trẻ định kỳ, nhà nào ít nhất cũng phải có tủ sách, cuốn bách khoa toàn thư, hộp bút màu,.. Trẻ thường xuyên được đưa đến thư viện, đây là đất nước có tỷ lệ thư viện cao nhất thế giới và thường bắt gặp rất nhiều trẻ em ở các thư viện,..
Trong giai đoạn giáo dục này người Do Thái có học thuyết về 3 bộ não của con người. Đó là bộ não của loài bò sát, loài thú và loài người. Tận dụng bộ não bò sát thì giai đoạn trẻ từ 0-1 tuổi sẽ đặc biệt nhạy cảm về ngôn ngữ, giai đoạn từ 1-2 tuổi thì nhạy cảm về toán học, số thứ tự, giai đoạn 2-3 tuổi nhạy cảm về hành vi xã hội, giai đoạn từ 3-4 tuổi nhạ cảm về vận động và giai đoạn từ 4-6 tuổi nhạy cảm về cảm giác,.. Người Do Thái chăm chỉ dạy con và họ chỉ làm các công việc khác khi con đã ngủ.
Trong giáo dục con cái thì người Do Thái luôn dùng ám thị tích cực để dạy trẻ. Họ luôn tin một điều là: Người Do Thái là người thông minh nhất thế giới. Họ luôn nói với con: “bố mẹ tin là con sẽ làm được”. Đất nước của họ là vùng đất thánh, đất thiêng. Theo tư liệu của họ thì IQ trung bình của người Do Thái là vào khoảng từ 110 đến 115 để so sánh với IQ trung bình của thế giới là 100. Theo sự khác biệt này thì tỷ lệ những người có IQ đạt mức thiên tài chiếm khoảng 2.3% (nghĩa là cứ 100 người Do Thái thì có 02 người là thiên tài). Những tên tuổi lớn của thế kỷ 20 có thể kể đến như: Anh-xtanh, Cac mac, picaso, hay gần đây là mark Zuckerberg (sáng lập mạng Face book), … Hiện nay tất cả các lĩnh vực như khoa học kỹ thuật, thời trang, thực phẩm, vũ khí, khách sạn, công nghiệp phim ảnh (kể cả Holywood) … thì người Do Thái nắm giữ tới 70% hoạt động . Ví dụ: trường hợp nhà bác học Anh-xtanh thì khi còn nhỏ ông bị coi là đứa trẻ tự kỷ, mỗi lần bị người khác mắng thì ông đều ngồi yên một chỗ, không phản ứng gì; khi người khác thắc mắc thì mẹ của ông trả lời là cháu đang tư duy đấy.
Trong mọi tình huống thì người Do Thái đều muốn nói những điều mình muốn chứ không nói điều mình không mong muốn. Ví dụ như khi một đứa trẻ trèo cao thì người mẹ Việt Nam thường nói: Cẩn thận không ngã con; nhưng người mẹ Do Thái lại nói: Bám chắc vào con. Đứa trẻ đánh vỡ bát thì thay vì việc mắng trẻ hãy dạy trẻ cách cầm chắc cái bát để lần sau không rơi vỡ,.. Người Do Thái dạy con tập trung vào 05 mục tiêu chính đó là:
1.Có tham vọng lớn. Vì người Do Thái là người thông minh nhất thế giới nên họ luôn tin rằng cần phải làm những việc lớn trên khắp thế giới để xứng đáng với truyền thống của họ.
2. Ham hiểu biết. Điều này thể hiện qua việc quý trọng sách và ham đọc sách của họ.
3. Họ luôn có suy nghĩ và hành động tích cực trong cuộc sống.
4. Trí tưởng tượng phong phú. Thể hiện ở việc người Do Thái tạo ra Chúa. Trong bàn thờ Chúa của họ thì không có tượng chúa, chúa như thế nào thì đều do mỗi người tự tưởng tượng ra.
5. Tinh thần bền bỉ.
Trong cách giáo dục con thì cha mẹ luôn là tấm gương dẫn dắt trẻ, dạy trẻ cảm giác tự hào, tất cả gia đình hướng đến trẻ, coi trọng trẻ hơn cả khách đến nhà. Họ luôn yêu thương quý trọng trẻ nhưng họ kiên quyết từ chối yêu cầu không hợp lý của con. Họ cũng nhanh chóng giúp con thoát khỏi tâm trạng tiêu cực của trẻ. Khi trẻ đã vui vẻ thoải mái thì người Do Thái mới dạy trẻ vì như vậy mới hiệu quả. Vì khi trẻ không vui, trẻ tiêu cực thì bộ não bò sát của trẻ sẽ thể hiện, lúc đó dạy trẻ cũng vô ích như “nước đổ lá khoai”,.. Cũng tận dụng thuyết 3 bộ não của con người mà người Do Thái dạy con cho trẻ tiếp nhận một cách vô thức. Trẻ 3 tuổi đã thuộc được kinh thánh.
Người Do Thái có một đặc trưng khi trả lời câu hỏi của trẻ là dùng một câu hỏi khác để trả lời trẻ. Liên tục như vậy sẽ kích thích sự tư duy, trí tưởng tượng của trẻ. Nguyên văn tiếng Anh là: “Think out of the box”.
3. Giai đoạn 3-6 tuổi
Khi 3 tuổi trẻ đã được dạy nhận biết tiền và 4 tuổi đã được giao tiền để mua bán hàng hóa. Người Do Thái dạy con tiền bắt đầu từ sức lao động của con người. Thay vì việc cho con tiền tiêu vặt thì họ sẽ trả tiền cho những công việc mà trẻ làm hay những cố gắng của trẻ. Tuy nhiên không phải tất cả những công việc của trẻ làm đều được trả tiền, những công việc thuộc về trách nhiệm thì trẻ đương nhiên phải làm. Người ta dạy trẻ nguy hiểm tỷ lệ thuận với thành công, vì vậy người Do Thái có rất nhiều các triệu phú, tỷ phú,…
Giai đoạn này họ dạy toán học cho trẻ và chủ yếu là dạy tư duy logic, biết tự tìm tòi nghiên cứu. Trẻ được dạy yêu thương, chăm sóc loài vật, dạy rất nhiều kỹ năng sống. Trong gia đình Do Thái, khi trẻ lớn hơn một chút thì mỗi tháng trẻ đều biết kế hoạch chi tiêu tài chính, liệt kê tất cả những thứ gì muốn chi tiêu của gia đình. Sau đó, cha mẹ sẽ kiểm tra những kế hoạch tài chính này, nếu chỗ nào không hợp lý thì cha mẹ sẽ chỉnh sửa và cùng thảo luận với trẻ về việc chi tiêu số tiến cố định đó thế nào để mua đồ, quần áo, sách, đồ chơi,..
Cha mẹ Do Thái không nuông chiều con cái, chấp nhận không có nghĩa là dung túng, khi con mắc lỗi cha mẹ sẽ dùng những biện pháp giáo dục nghiêm khắc. Cách làm này của cha mẹ với ngụ ý rằng cha mẹ luôn yêu thương, khoan dung nhưng cũng cần phải có nguyên tắc; khoan dung và vị tha mới giúp trẻ giải tỏa được nỗi sợ hãi, xóa bỏ cảm giác phạm lỗi, giúp trẻ vượt qua thất bại và bước đến thành công.
Hệ thống giáo dục mầm non cũng đặc biệt coi trọng hoạt động ngoại khóa, giáo dục bằng âm nhạc, họ thường xuyên hát các bài hát có giai điệu êm ái, du dương trước và trong khi tiến hành một hoạt động. Từ khi còn nhỏ trẻ đã được học đàn piano và violon và đây là điều bắt buộc. Từ lớp 1đến lớp 6 thì những môn học được ưu tiên được dạy là kinh doanh, toán học, khoa học. Tất cả trẻ nhỏ Do Thái đều tham gia các môn thể thao như bắn cung, bắn súng, chạy bộ và họ tin rằng các môn đó sẽ rèn luyện cho bộ não trở lên tập trung vào các quyết định và sự chính xác. Ở trường THCS và THPT, học sinh sẽ giảm dần việc học khoa học mà sẽ học cách tạo ra sản phẩm, đi sâu những bài tập thực tế như vậy. Rất nhiều các công ty đã đặt hàng sản phẩm từ việc nghiên cứu của các trường học. Trong năm cuối của đại học thì sinh viên sẽ được giao một dự án và thực hành. Họ sẽ hoàn thành nếu nhóm của họ có thể tạo ra lợi nhuận 1 triệu đô la. Đây không phải là điều ngạc nhiên vì người Do Thái buôn bán khắp nơi trên thế giới, chiếm tới một nửa hoạt động kinh doanh của thế giới.
Có thể nói, trí tuệ người Do Thái được coi là trí tuệ sinh tồn. Một dân tộc có trí nhớ thiên tài, trí nhớ Torah. Nhân chuyến đi của chị Hải Lý thì khi được hỏi là dân tộc thông minh thứ 2 thế giới là ai thì họ trả lời là Việt Nam. Người Việt Nam rất giỏi đã đánh bại quân Mông Cổ hùng mạnh, đánh bại các đế quốc lớn và hiện tại ở các trường đại học nổi tiếng trên khắp thế giới thì sinh viên Việt Nam luôn được đánh giá cao. Dòng giống của người Việt Nam là một dân tộc rất sáng tạo, thông minh và kiên cường. Tuy còn rất nhiều điều hạn chế trong hệ thống cũng như trong suy nghĩ của người Việt Nam nhưng trong một tương lai không xa, khi hệ thống giáo dục sớm được triển khai trong các trường mầm non cùng với việc đổi mới, giảm tải trong các bậc học thì hàng loạt các trẻ em Việt Nam kiệt xuất được tạo ra chúng ta có thể tự hào về một Việt Nam hùng mạnh
0 nhận xét:
Đăng nhận xét