Luật cờ Vua FIDE mới sẽ có hiệu lực từ ngày 1-7-2017 đã được thông qua tại Hội nghị toàn thể Liên đoàn cờ Vua thế giới (FIDE) lần thứ 87 năm 2016 ở Baku, Azerbaijan và Hội nghị Ban Chấp hành FIDE năm 2017 ở Athens, Hy Lạp.
IA,IO Nguyễn Phước Trung
Luật cờ Vua FIDE là một bộ Luật dành cho thi đấu khá hoàn chỉnh, luôn được FIDE hiệu đính, sửa chữa và bổ sung trung bình trong khoảng từ 3 đến 5 năm một lần để phù hợp với sự phát triển chung của phong trào cờ vua và sự phát triển của công nghệ hiện đại.
Hiện nay ở Việt Nam, bộ luật sử dụng chính thức tại các cuộc thi đấu cờ Vua trong nước biên dịch căn cứ theo Luật cờ Vua của FIDE năm 2001 và được ban hành theo quyết định số 757/2004/QĐ/UBTDTT-TT1 ngày ngày 21 tháng 5 năm 2004 của Ủy ban Thể dục Thể thao.
Tính từ năm 2001, FIDE đã nhiều lần thay đổi luật thi đấu vào các năm 2004, 2009 và 2014, tuy nhiên đến nay Việt Nam vẫn chưa có bộ luật chính thức nào của các năm đó được áp dụng.
Xuất phát từ tình hình trên, năm 2014 Vietnamchess đã hỗ trợ Liên đoàn Cờ Việt Nam biên dịch Luật cờ vua FIDE 1-7-2014 và đã đệ trình các cơ quan có thẩm quyền, tuy nhiên đến nay bộ luật cờ Vua mới của Việt Nam vẫn chưa được phép ban hành!!?
Năm 2017 FIDE lại tiếp tục thay đổi luật thi đấu. Trong khả năng của mình, Vietnamchess sẽ cố gắng hoàn chỉnh bản dịch bộ luật mới trong thời gian sắp tới; Ở phạm vi bài này, tôi chỉ đưa ra những điểm thay đổi căn bản của bộ luật 2017 so với bộ luật cũ năm 2014. Các bạn có thể tải về Luật cờ Vua FIDE năm 2014 của Vietnamchess tại đây: http://www.vietnamchess.vn/document/luatcovua2014.zip và xem luật mới năm 2017 của FIDE tại http://www.fide.com/fide/handbook.html?id=207&view=article
Nhìn chung, luật năm 2017 của FIDE chủ yếu điều chỉnh về cách dùng từ tiếng Anh cho phù hợp. Một số thay đổi dưới đây được trình bày theo cột giữa mới và cũ để các bạn dễ so sánh. Phần giữ nguyên gốc tiếng Anh để các bạn nào giỏi ngoại ngữ có thể kiểm tra và thông tin giúp chúng tôi đến hộp thư info@vietnamchess.vn nếu phát hiện người dịch lỗi hoặc hiểu sai bản gốc. Xin cám ơn.
A. CỜ TIÊU CHUẨN:
1. Thay đổi về việc sửa quân nằm lệch vị trí trên bàn cờ. Có thêm một điều mới mà trong thực tế thi đấu rất nhiều bạn bị mắc lỗi này khi vô tình chạm các vật dụng như viết, biên bản, thìa uống nước v.v... vào quân cờ:
Luật cũ 2014
|
Luật mới 2017
|
4.2. Provided that he first expresses his intention (for example by saying “j’adoube” or “I adjust”), only the player having the move may adjust one or more pieces on their squares.
Chỉ có đấu thủ đang đến lượt đi mới được quyền sửa lại vị trí đứng của một hay nhiều quân trên bàn cờ, với điều kiện phải thông báo trước ý định của mình, ví dụ bằng cách nói như “tôi sửa quân” hoặc “I adjust” (tiếng Anh). |
4.2.1 Only the player having the move may adjust one or more
pieces on their squares, provided that he first expresses his
intention (for example by saying “j’adoube” or “I adjust”).
Chỉ có đấu thủ đang đến lượt đi mới được quyền sửa lại vị trí
đứng của một hay nhiều quân trên bàn cờ, với điều kiện phải
thông báo trước ý định của mình, (ví dụ bằng cách nói như
“tôi sửa quân” hoặc “I adjust” (tiếng Anh).
4.2.2 Any other physical contact with a piece, except for
clearly accidental contact, shall be considered to be intent.
Bất kì tiếp xúc vật lý nào với quân cờ đều bị xem là chạm
quân có chủ ý, trừ trường hợp chứng minh rõ ràng là tai
nạn ngoài ý muốn.
|
2. Thay đổi về việc thoả thuận hòa phải có ít nhất một nước đi nhé:
Luật cũ 2014
|
Luật mới 2017
|
5.2.3 The game is drawn upon agreement between the two players during the game. This immediately ends the game
Ván cờ hòa theo sự thỏa thuận của hai đấu thủ trong quá trình ván đấu. Điều này kết thúc ván đấu ngay lập tức.
|
5.2.3 The game is drawn upon agreement between the two
players during the game, provided both players have made
at least one move. This immediately ends the game.
Ván cờ hòa theo sự thỏa thuận của hai đấu thủ trong quá trình
ván đấu, với điều kiện cả hai phải thực hiện ít nhất một
nước đi. Điều này kết thúc ván đấu ngay lập tức.
|
3. Thay đổi về việc đi trễ. Việc thay đổi này rất cần thiết cho các nhà tổ chức khi ban hành điều lệ. Các kỳ thủ của chúng ta thì cứ phải mặc nhiên đến sớm nếu điều lệ giải không quy định gì:
Luật cũ 2014
|
Luật mới 2017
|
6.7.1 The rules of a competition shall specify in advance a default time. Any player who arrives at the chessboard after the default time shall lose the game unless the arbiter decides otherwise.
Điều lệ của một giải đấu sẽ quy định trước về một thời gian được đến trễ. Bất cứ đấu thủ nào đến sau thời gian này đều bị xử thua, trừ khi Trọng tài có quyết định khác.
|
6.7.1 The regulations of an event shall specify a default time
in advance. If the default time is not specified, then it is zero.
Any player who arrives at the chessboard after the default
time shall lose the game unless the arbiter decides otherwise
Điều lệ của một giải đấu sẽ quy định trước về một thời gian
được đến trễ. Nếu không có, thì thời gian được đến trễ mặc
định sẽ là số không. Bất cứ đấu thủ nào đến sau thời gian này
đều bị xử thua, trừ khi Trọng tài có quyết định khác.
|
4. Ít hơn 10 nước đi khi ngồi nhầm màu quân thì phải đấu lại ván mới:
Luật cũ 2014
|
Luật mới 2017
|
7.3 If a game has begun with colours reversed then it shall continue, unless the arbiter rules otherwise.
Ván đấu vẫn được tiếp tục nếu các đấu thủ ngồi nhầm màu quân ngay từ khi ván đấu bắt đầu, thì trừ khi Trọng tài có quyết định khác.
|
7.3 If a game has started with colours reversed then, if less
than 10 moves have been made by both players, it shall be
discontinued and a new game played with the correct
colours. After 10 moves or more, the game shall continue.
Trường hợp ngồi nhầm màu quân ngay từ khi ván đấu bắt
đầu, nếu cả hai đấu thủ chỉ mới đi ít hơn 10 nước thì
ván đấu sẽ hủy bỏ, bắt đầu lại ván mới với màu quân
đúng. Nếu đã sau nước thứ 10 thì ván đấu vẫn tiếp tục.
|
5. Một phần của điều 7.5.1 được bổ sung, thêm điều 7.7.1, 7.8.1 về nước đi sai luật. Đi hai tay hay ấn đồng hồ mà không đi nước nào cũng bị tính là nước đi sai luật đấy các bạn kỳ thủ nhé:
Luật cũ 2014
|
Luật mới 2017
|
7.5.1.
không có |
7.5.1 An illegal move is completed once the player has
pressed his clock...
Một nước đi sai luật được xem là hoàn thành khi đấu thủ
đã ấn vào đồng hồ của mình...
|
không có
|
7.7.1 If a player uses two hands to make a single move
(in case of castling, capturing or promotion), it shall be
considered as an illegal move.
Nếu đấu thủ sử dụng hai tay để thực hiện một nước đi
(trong trường hợp nhập thành, ăn quân hay phong cấp),
điều đó sẽ bị tính là nước đi sai luật.
7.7.2 For the first violation of the rule 7.7.1, the arbiter
shall give two minutes extra time to his opponent; for
the second violation of the rule 7.7.1 by the same player
the arbiter hall declare the game lost by this player.
However, the game is drawn if the position is such that
the opponent cannot checkmate the player’s king by
any possible series of legal moves.
Khi lần đầu vi phạm điều 7.7.1, trọng tài sẽ cộng thêm 2 phút
cho đối phương; nếu vi phạm điều 7.7.1 lần thứ hai, trọng tài
sẽ xử đấu thủ đó thua ván đấu. Tuy nhiên, ván đấu sẽ hòa trong
trường hợp đối phương không thể chiếu hết đấu thủ này bằng
bất kỳ nước đi hợp lệ nào.
|
không có
|
7.8.1. If the player presses the clock without making a move, it
shall be considered as an illegal move.
Nếu đấu thủ ấn vào đồng hồ mà không thực hiện nước đi, điều
đó sẽ bị tính là nước đi sai luật.
7.8.2 For the first violation of the rule 7.8.1, the arbiter shall
give two minutes extra time to his opponent; for the second
violation of the rule 7.8.1 by the same player the arbiter shall
declare the game lost by this player. However, the game is drawn
if the position is such that the opponent cannot checkmate the
player’s king by any possible series of legal moves.
Khi lần đầu vi phạm điều 7.8.1, trọng tài sẽ cộng thêm 2 phút cho
đối phương; nếu vi phạm điều 7.8.1 lần thứ hai, trọng tài sẽ xử đấu
thủ đó thua ván đấu. Tuy nhiên, ván đấu sẽ hòa trong trường hợp
đối phương không thể chiếu hết đấu thủ này bằng bất kỳ nước đi
hợp lệ nào.
|
6. Kiểu cho điểm này thường không xảy ra ở Việt Nam:
Luật cũ 2014
|
Luật mới 2017
|
không có
|
10.2 The total score of any game can never exceed the maximum
score normally given for that game. Scores given to an individual
player must be those normally associated with the game, for
example a score of ¾ - ¼ is not allowed.
Tổng số điểm của một ván đấu không được vượt quá số điểm
tối đa thông thường được đưa ra cho ván đấu đó. Điểm số cá
nhân của một đấu thủ phải trong phạm vi thông thường của
ván đấu, ví dụ như một điểm số ¾ - ¼ là không được phép.
|
7. Mang thiết bị điện tử vào có thể bị xử thua, tuy nhiên luật mới dễ thở hơn vì cho phép đặt vào trong túi xách:
Luật cũ 2014
|
Luật mới 2017
|
11.3.2 During playing, the players are forbidden to have a mobile phone and/or other electronic means of communication in the playing venue. If it is evident that a player brought such a device into the playing venue, he shall lose the game. The opponent shall win. The rules of a competition may specify a different, less severe, penalty.
Trong quá trình thi đấu, nghiêm cấm đấu thủ mang điện thoại di động hoặc các thiết bị truyền thông bằng điện tử khác vào khu vực thi đấu. Nếu phát hiện, đấu thủ sẽ bị xử thua, đối phương sẽ giành chiến thắng. Điều lệ của giải đấu có thể đưa ra quy định riêng, ít nghiêm khắc hơn, có hình phạt cụ thể. |
11.3.2.1 During a game, a player is forbidden to have any
electronic device not specifically approved by the arbiter in
the playing venue. However, the regulations of an event may
allow such devices to be stored in a player’s bag, provided the
device is completely switched off. This bag must be placed as
agreed with the arbiter. Both players are forbidden to use this
bag without permission of the arbiter.
Trong một ván đấu, đấu thủ bị cấm không được mang bất kì thiết
bị điện tử nào mà không được chấp thuận đặc biệt bởi trọng tài
vào khu vực thi đấu. Tuy nhiên, điều lệ của một giải có thể cho
phép các thiết bị đó được đặt trong túi xách của thủ, miễn là thiết
bị đã được tắt hoàn toàn. Túi xách này phải được đặt ở nơi trọng
tài đồng ý. Cả hai đấu thủ đều bị cấm sử dụng túi xách này nếu
không có sự cho phép của trọng tài.
11.3.2.2 If it is evident that a player has such a device on their
person in the playing venue, the player shall lose the game. The
opponent shall win. The regulations of an event may specify a
different, less severe, penalty.
Nếu phát hiện đấu thủ có thiết bị như vậy trên người, đấu thủ
đó sẽ bị xử thua, đối phương sẽ giành chiến thắng. Điều lệ của
giải đấu có thể đưa ra quy định riêng, ít nghiêm khắc hơn, có
hình phạt cụ thể.
|
8. Trách nhiệm đi lại để kiểm tra ván cờ có khiếu nại là của kỳ thủ, điều này sẽ giúp công tác kiểm tra nhanh hơn:
Luật cũ 2014
|
Luật mới 2017
|
không có
|
11.11 Both players must assist the arbiter in any situation
requiring reconstruction of the game, including draw claims.
Cả hai đấu thủ phải trợ giúp trọng tài trong bất kỳ tình huống
nào cần phải dựng lại ván đấu, kể cả việc khiếu nại hòa cờ.
11.12 Checking three times occurrence of the position or 50
moves claim is a duty of the players, under supervision of the
arbiter.
Kiểm tra ván cờ khi xảy ra tình huống bất biến ba lần hoặc khi
khiếu nại luật 50 nước đi là nhiệm vụ của các đấu thủ, dưới sự
giám sát của trọng tài.
|
B. CỜ NHANH VÀ CHỚP NHOÁNG:
9. Quy định này dành cho các bạn thích ghi biên bản ở giải cờ nhanh và có thể khiếu kiện bằng biên bản của mình. Quy định này cũng có tương tự ở cờ chớp nhoáng:
Luật cũ 2014
|
Luật mới 2017
|
Rapidplay
A.2. Players do not need to record the moves. Các đấu thủ không cần phải ghi biên bản. |
Rapid chess
A.2 Players do not need to record the moves, but do not lose
their rights to claims normally based on a scoresheet. The
player can, at any time, ask the arbiter to provide him with a
scoresheet, in order to write the moves.
Các đấu thủ không cần phải ghi biên bản., nhưng không mất
các quyền của mình đối với các khiếu nại bình thường căn cứ
vào biên bản. Bất kỳ lúc nào đấu thủ cũng có thể yêu cầu trọng
tài cung cấp cho mình tờ biên bản để viết các nước đi.
A.3.2 The player may at any time, when it is his move, ask the
arbiter or his assistant to show him the scoresheet.
This may be requested a maximum of five times in a game.
More requests shall be considered as a distraction of the
opponent.
Bất kỳ thời điểm nào trong lượt đi của mình, đấu thủ cũng có
thể yêu cầu trọng tài hoặc người trợ giúp của mình cho xem
tờ biên bản.
Yêu cầu này có thể được tối đa năm lần trong một ván đấu, nếu
nhiều hơn sẽ bị xem như là hành động làm phân tâm đối phương.
|
10. Chỉ khác nhau có một chữ "must" và "may", nhưng là thay đổi khá quan trọng, phân biệt rõ giữa trách nhiệm và quyền lợi:
Luật cũ 2014
|
Luật mới 2017
|
A.4.3 To claim a win on time, the claimant must stop the chessclock and notify the arbiter.
Để khiếu nại xử thắng bằng thời gian, người khiếu nại phải bấm dừng đồng hồ và thông báo với Trọng tài. |
A.4.3 To claim a win on time, the claimant may stop the
chessclock and notify the arbiter.
Để khiếu nại xử thắng bằng thời gian, người khiếu nại được
bấm dừng đồng hồ và thông báo với Trọng tài.
|
11. Trọng tài giờ có thể chính thức công bố hết giờ trong cờ nhanh và chớp nhoáng:
Luật cũ 2014
|
Luật mới 2017
|
không có
|
A.4.5 The arbiter can also call a flag fall, if he observes it.
Trọng tài có thể thông báo hết giờ nếu nhìn thấy. |
Trên đây là các thay đổi cơ bản nhất, còn các thay đổi khác không lớn hoặc không làm khác đi ý nghĩa của luật cũ tôi không đưa vào đây, rất mong nhận được ý kiến phản hồi của các bạn./
Nguồn: http://vietnamchess.vn
0 nhận xét:
Đăng nhận xét