Dạy con nên người: Áp dụng "thang độ xám" giúp cha mẹ và con cái không còn khoảng cách!

Tư duy " thang độ xám " giúp cho cha mẹ và con cái đều có quyền ngôn luận, quyền lựa chọn phù hợp, cha mẹ cũng như con cái đều bình đẳng như nhau.

Trong hành trình dạy con, một trong những điều mà cha mẹ hay gặp phải đó chính là dạy con mà chỉ biết dựa theo suy nghĩ, tiêu chuẩn của người lớn. Trên thực tế, đối với những đứa trẻ suy nghĩ còn non nớt, việc phạm sai lầm trong quá trình trưởng thành là điều khó tránh khỏi. Nếu cha mẹ không cân nhắc dựa trên tình hình thực tế, dạy trẻ thiếu linh hoạt, quá cứng nhắc, có thể dẫn đến một số hậu quả khó lường.

Có một video trên Internet đã thu hút sự quan tâm của cư dân mạng. Trong video, một cậu bé bị bố mình la mắng trước mặt rất nhiều người khác, vì làm vỡ lọ trái cây đóng hộp trên kệ siêu thị. “Bố đã nói với con nhiều lần rồi, cẩn thận đừng đụng vào để vỡ. Bây giờ cái lọ vỡ rồi, con tính giải thích gì với bố đây?”, ông bố giận dữ quát mắng cậu con trai.

Ảnh minh họa

Trước sự trách mắng nặng nề của cậu bé, cậu bé khoanh tay xin lỗi bố, vẻ mặt vô cùng hối lỗi: “Bố ơi, con thực sự không cố ý”. Tuy nhiên, dù có xin lỗi như thế nào cũng không xoa dịu được cơn giận của bố.

Một số người trong siêu thị thấy vậy đã cùng nhau “cứu nguy” cho cậu bé. "Tôi thấy rằng con anh không cố ý làm vậy!", "Đừng la mắng nó nữa, hãy nhờ nhân viên siêu thị đến dọn dẹp!”, “Đừng sợ hãi con ơi! ",...Dù nhiều người ra sức can ngăn, nhưng người cha vẫn tiếp tục trách mắng con mình.

Cuối cùng, nhân viên của siêu thị đến giải quyết, hứa không bắt hai cha con bồi thường nên người cha mới chịu dừng lại.

Nhiều cha mẹ quen với việc áp dụng nguyên tắc giáo dục “trắng - đen" phân tách rõ ràng, hư là hư, lỗi là lỗi và phạt là phạt. Dạy con theo lối tư duy này đôi khi khiến mối quan hệ giữa cha mẹ và các con trở nên quá cứng rắn, công thức, phiến diện và giáo điều mà không xét đến điều kiện hoàn cảnh. Trên thực tế, giáo dục cần có sự linh hoạt, hay nói cách khác là áp dụng tư duy “thang độ xám” trong giáo dục, mới có thể dạy con hiệu quả.

Thế nào là tư duy “thang độ xám”?

Ông Nhậm Chính Phi - Tổng giám đốc Tập đoàn công nghệ Huawei, đã đề cập trong bài báo do chính ông là tác giả: Với tư cách là các nhà lãnh đạo doanh nghiệp, những phẩm chất quan trọng mà chúng ta cần có, chính là biết nắm bắt phương hướng, điều chỉnh “nhịp điệu” với “thang độ xám” phù hợp. Tư duy theo “thang độ xám” phù hợp có thể làm cho các quy tắc nghiêm ngặt trở nên nhân văn hơn. Những trường hợp đặc biệt nếu áp dụng “thang độ xám” hợp lý có thể tránh được những vấn đề cực đoan, phiến diện.

Khi khái niệm tư duy “thang độ xám” này được áp dụng trong giáo dục gia đình, cha mẹ sẽ nhận ra rằng, họ có một góc độ mới để giải quyết các vấn đề giáo dục con cái - những vấn đề đã từng khiến cha mẹ phải đau đầu.

Ông Nhậm Chính Phi - CEO Tập đoàn công nghệ Huawei. Ảnh: NetEase

Những vấn đề nào mà cha mẹ - con cái có thể tránh được nhờ áp dụng tư duy “thang độ xám”?

Thế giới của trẻ nhỏ và thế giới của người lớn vốn đã có những suy nghĩ khác biệt, và cha mẹ sẽ không thể hiểu được hết thế giới của con cái một khi tranh cãi với chúng. Ngày nay, trẻ em được tiếp cận với Internet sớm hơn, do đó, chúng sẽ có những lý luận và suy nghĩ không giống với thời của cha mẹ.

Ở thời điểm này, nếu cha mẹ đã quen với việc áp dụng phương pháp giáo dục “cha mẹ - con cái”, dùng uy quyền của cha mẹ để áp đặt lên con cái, nhất quyết dạy con theo lối suy nghĩ bảo thủ của mình “thời của cha/mẹ đâu có vậy”, “cha/mẹ thấy cái này không được,...”, thì rất có thể họ sẽ trở nên đối lập và tạo khoảng cách với con mình.

Ảnh minh họa

Tư duy “thang độ xám” giúp cho cha mẹ và con cái đều có quyền ngôn luận, quyền lựa chọn phù hợp, cha mẹ cũng như con cái đều bình đẳng như nhau. Đồng thời, khi áp dụng tư duy này, cha mẹ có nhiều cơ hội hơn để khám phá những suy nghĩ thực sự trong thế giới nội tâm của con cái.

Tư duy “thang độ xám” hạn chế xảy ra sự hiểu lầm giữa cha mẹ và con cái ở một mức độ nhất định. Đồng thời, trong mắt đứa trẻ, những bậc cha mẹ áp dụng giáo dục theo tư duy “thang độ xám” có nhiều khả năng trở thành bạn thân của chúng hơn là đối tượng khiến chúng phản kháng.

Cha mẹ áp dụng tư duy “thang độ xám” trong giáo dục gia đình như thế nào?

1. Có phương pháp giáo dục con cái linh hoạt

Nhiều cha mẹ cho rằng, trong gia đình, họ là “bậc chí tôn”, nên họ có quyền dùng hai chữ “cha mẹ” để áp đặt suy nghĩ của mình lên con cái. Trên thực tế, bản thân cha mẹ có thể có cái nhìn phiến diện và hạn chế trong nhiều vấn đề. Nếu cha mẹ không kịp thời điều chỉnh, linh hoạt trong giáo dục, xem xét điều kiện và hoàn cảnh cụ thể để giải quyết vấn đề, sẽ khiến mình trở nên bảo thủ, độc đoán trong mắt con cái.

Ảnh minh họa

2. Giúp trẻ nhìn nhận vấn đề một cách khách quan và lý trí

Trong giáo dục gia đình, chúng ta thường gặp nhiều bậc cha mẹ dễ bị xúc động, đa sầu đa cảm khi đối mặt với một vấn đề cần giải quyết. Những bậc cha mẹ tâm lý không vững vàng, cũng như không có một “cái đầu lạnh”, sẽ khó dạy con nhìn nhận vấn đề một cách khách quan và lý trí. Trẻ cũng dễ trở thành đối tượng để người lớn “trút bầu tâm sự”, “giận cá chém thớt”.

Điều mà cha mẹ cần làm, đó là tiết chế cảm xúc bản thân, đồng thời với kinh nghiệm và góc nhìn của người lớn, hãy nhẹ nhàng giải thích và giúp con cái nhìn nhận vấn đề theo góc độ khách quan, hợp lý .

3. Có tư duy giáo dục cởi mở, khai phóng

Trên thực tế, giáo dục con cái là một quá trình chủ động .Chỉ khi cha mẹ chịu khó, liên tục tìm tòi và học hỏi các phương pháp giáo dục con theo thời đại mới, thì họ mới có thể bắt kịp nhịp điệu và tốc độ phát triển của con mình.

Ảnh minh họa

Tư duy giáo dục cởi mở, khai phóng giúp cha mẹ dễ dàng nhìn ra những khuyết điểm của bản thân, đồng thời có cơ hội nhìn thấy con cái họ đã trưởng thành như thế nào.

4. Có sự đồng cảm với con

Khi đối diện với một sự việc, cha mẹ không nên lập tức phán xét con cái, vì thế giới mà chúng nhìn thấy có thể là nơi mà người lớn chẳng biết gì về nó.

Cha mẹ hãy cố gắng thông cảm với con nhiều hơn, để biết rằng con mình cũng đang phải đối mặt với áp lực trong việc học tập, bạn bè, gia đình,... chứ không chỉ riêng cha mẹ mới gặp áp lực.

Trong mắt người lớn, những khó khăn của trẻ nhỏ không là vấn đề quá lớn lao. Nhưng sau khi có sự đồng cảm và thấu hiểu, họ mới thực sự hiểu được những vướng mắc của con em mình, từ đó giúp con tìm ra cách giải quyết vấn đề phù hợp.

“Người lớn đã từng là trẻ con, nhưng trẻ con chưa bao giờ làm người lớn”. Người lớn giúp trẻ con gỡ rối vấn đề bằng cách dựa trên kinh nghiệm mà họ có được, và họ vẫn cần học cách làm “trẻ con”.

Kết luận

Tư duy “thang độ xám” hạn chế sự hiểu lầm giữa cha mẹ và con cái, đồng thời cha mẹ sẽ có cái nhìn đa chiều, không tự cho mình là đúng đắn trong việc nuôi dạy con cái. Khi nắm bắt được phương pháp giáo dục theo thời đại, có sự phân chia “thang độ xám” một cách hợp lý, mới có thể nuôi dạy con cái tốt.

 

Posted in: Dạy con nên người: Áp dụng "thang độ xám" giúp cha mẹ và con cái không còn khoảng cách!