Giống như cơ bắp, não bộ con người cũng cần được rèn luyện thường xuyên bằng những môn thể thao đòi hỏi người chơi phải vận dụng nhiều đến tư duy, tính toán ví dụ như cờ vua. Thói quen chơi cờ vua đem lại nhiều lợi ích cho não bộ ở cả trẻ em và người lớn.
Cờ vua và những môn thể thao trí tuệ khác tạo ra thách thức giúp thúc đẩy liên kết giữa các neuron trong não. Khi đó, các tế bào não có thể giao tiếp với nhau và hoạt động ở trạng thái hiệu quả hơn.
Tăng cường trí nhớ và chỉ số thông minh
Chơi cờ vua là thói quen tốt cho não bộ, giúp học sinh cải thiện khả năng đọc hiểu và chỉ số thông minh. Một nghiên cứu trên 4000 học sinh ở Venezuela chỉ ra rằng, chỉ số IQ ở học sinh (cả nam lẫn nữ) cải thiện đáng kể sau khi chơi cờ vua trong 4 tháng.
Người chơi cờ vua cần nhớ luật chơi và nước đi của đối thủ, đồng thời vận dụng kinh nghiệm để tránh những sai lầm trong ván cờ. Những kỳ thủ giỏi đều có trí nhớ tuyệt vời. Trẻ em chơi cờ vua có thể cải thiện trí nhớ và kỹ năng giao tiếp.
Hình thành tư duy chiến lược
Chơi cờ vua giúp trẻ cải thiện khả năng phán đoán và giải quyết vấn đề
Phần vỏ não trước trán là bộ phận của não được hoàn thiện sau cùng trong tuổi vị thành niên. Vùng này đảm nhận tư duy lý tính, khả năng tự chủ, phán đoán và lên kế hoạch. Bộ môn cờ vua đòi hỏi người chơi phải tư duy chiến lược, do đó giúp phát triển vỏ não trước trán.
Nhờ môn thể thao này, trẻ vị thành niên có thể đưa ra những lựa chọn có trách nhiệm hơn. Kỹ năng giải quyết vấn đề của trẻ cũng được cải thiện đáng kể khi chơi cờ vua.
Kích thích tính sáng tạo
Chơi cờ vua kích thích bán cầu não phải, phần não đảm nhiệm tính sáng tạo. Một nghiên cứu kéo dài 4 năm trên học sinh cho thấy rằng, thói quen chơi cờ vua 1 lần/tuần giúp tăng cường sức sáng tạo nhiều hơn các hoạt động như sử dụng máy tính.
Hỗ trợ phục hồi sau chấn thương, tai biến
Ít ai biết rằng Neelakantha Bhanu Prakash, người có khả năng tính nhẩm nhanh nhất thế giới, từng bị chấn thương hộp sọ khi mới 5 tuổi. Sau nhiều lần phẫu thuật, bác sỹ chẩn đoán Bhanu có khả năng bị suy giảm nhận thức. Để duy trì chức năng của não bộ, Bhanu đã học toán, giải câu đố và chơi cờ vua.
Những môn thể thao trí tuệ như cờ vua giúp não bộ hoạt động tích cực, đồng thời phát triển kỹ năng phối hợp các cơ bắp nhỏ (bàn tay, bàn chân) ở những bệnh nhân đang phục hồi sau chấn thương, tai biến. Chơi cờ vua còn kích thích khả năng tập trung và điều hòa cảm xúc, giúp bệnh nhân thư giãn và giảm lo âu.
Ngăn ngừa Alzheimer
Các "bài tập thể dục" cho trí óc giúp não bộ khỏe mạnh và minh mẫn. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, nguy cơ mắc bệnh sa sút trí tuệ ở những người trên 75 tuổi thường xuyên chơi cờ thấp hơn những người không chơi những môn thể thao trí tuệ.
Ngoài cờ vua, các môn thể thao trí tuệ như cờ vây, cờ tướng, giải ô chữ đều có khả năng giúp não bộ tích cực hoạt động, từ đó ngăn ngừa suy giảm trí nhớ.